H αγάπη -αυτή η αρετή των αρετών- είναι ένα από τα βαθύτερα συναισθήματα του ανθρώπου, που πηγάζει από την έμφυτη τάση του για επικοινωνία, συνδρομή, προστασία και συνεργασία. Αυτή η ενστικτώδης παρόρμηση του ατόμου, η φιλάνθρωπη διάθεση, μπορεί να καλλιεργηθεί, ν' αναπτυχθεί και να επικαλύψει (κατά το μεγαλύτερο μέρος) το αντίθετο ένστικτο της επιθετικότητας. Η αγαπητική σχέση των ανθρώπων είναι πολυδιάστατη και πολυώνυμη: φιλότης, φιλία, έρως, αγάπη, στοργή, amore, sex, love, liebe, lubov… Εξάλλου η αγάπη αποδείχνεται πιο δυνατή απ’ τον έρωτα, γιατί πλεονεκτεί σε χρονική έκταση, σχετικά με τη βραχύβια ένταση του έρωτα.

Για την αγάπη έχει χυθεί πολύ μελάνι. Έχει χυθεί πολύ δάκρυ. Έχει χυθεί πολύ αίμα. Θυσιάστηκαν άνθρωποι με συναισθήματα ευγενικά. Δημιουργήθηκαν μύθοι με περιπέτειες θαυμαστές. Οικοδομήθηκαν θρησκείες και Οργανισμοί Ηνωμένων Εθνών.

Για την αγάπη γράφτηκαν φιλοσοφίες και λογοτεχνήματα, ποιήματα και αφηγήματα, μουσικές συμφωνίες και τραγούδια, ζωγραφίστηκαν πίνακες και πλάστηκαν αγάλματα και μνημεία τέχνης, ανέβηκαν ξακουστές θεατρικές παραστάσεις από την αρχαιότητα ως σήμερα.

Για την αγάπη ανάμεσα στους ερωτευμένους, η ίδια η ζωή έδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον της -αφού η αγάπη είναι ταυτόσημη με τη ζωή- και τη θεώρησε «ασπασμό των αγγέλων προς τ' άστρα»!

Ωστόσο, «τι είν' αυτό που το λένε αγάπη;» δεν μπόρεσε ν' απαντηθεί και ν' αποκρυπτογραφηθεί σε όλες του τις διαστάσεις -σε πλάτος, βάθος και ύψος- όπως όλα τα μεγάλα ερωτήματα που συνθέτουν την μοίρα και την αγωνία του ανθρώπου. Γιατί η αγάπη είναι ένα αίνιγμα που ξεκινάει από το ένστικτο, το συναίσθημα και τη διάνοια και στοχεύει στην διαιώνιση της ζωής. Είναι το μέγιστο θαύμα, «ο θεός των υπάρξεων», ή καλύτερα: η αγάπη είναι η εντατικοποίηση της ύπαρξής μας, είναι η προσωπική μας δημιουργία που νικάει τον χρόνο και τη φθορά.

Όσο εμπλουτίζεται σε εμπειρία και σοφία ο ανθρώπινος νους, συνειδητοποιεί ότι η αγάπη είναι ένα πολυδιάστατο συναίσθημα, ένα σπάνιο κατόρθωμα, μια υψηλή γνώση και τέχνη. Πρόκειται για ένα ψυχο-πνευματικό οικοδόμημα που θεμελιώνεται στην εμπιστοσύνη και στον σεβασμό, στη φροντίδα και την ευθύνη, στο θάρρος και την πειθαρχία, στην ταπεινότητα και την προσφορά, στην αφοσίωση και τη θυσία. Συνειδητοποιεί ότι το άλλο φύλο δεν πρέπει να το πλησιάζουμε ως ερωτικό αντικείμενο και για να μας αγαπήσει, αλλά ως ερωτικό υποκείμενο και για να το αγαπήσουμε. Μόνον έτσι κατακτούμε πρώτα την ίδια την αγάπη που έχουμε μέσα μας, και μετά το υποκείμενο που βρίσκεται έξω από μας. Αλλιώς, οι προσδοκίες μας για την αγάπη διαψεύδονται. Συνειδητοποιεί ακόμα πως η αγάπη είναι μια ελεύθερη και όχι καταναγκαστική συνένωση δυο υπάρξεων με σύγχρονη διατήρηση της ατομικότητας του κάθε συμβαλλομένου. Και μόνον έτσι η προσφορά του καθενός γίνεται πηγή χαράς και ευτυχίας. Ένα ινδικό τραγούδι λέει πως «ήχος από χειροκρότημα δεν μπορεί να βγει παρά μόνον από τα δυο σου χέρια».

Συνειδητοποιεί τέλος, ότι η ερωτική συνεύρεση (sex) αφορά στα σώματα των δυο φύλων και είναι περιοδική και παροδική, ενώ η αγάπη αφορά στις ψυχές των δυο ανθρώπων (οι οποίες δεν έχουν φύλο) και είναι εξακολουθητική και μόνιμη. Η πρώτη αναπαράγει τη ζωή, η δεύτερη την συντηρεί και της δίνει το βαθύτερο νόημα. Έως ότου καταλήξει στη στοργή. Και να οι τρεις ηλικίες του ανθρώπου: Έρωτας - Αγάπη - Στοργή.