Παρακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις, μετά την επικύρωση και έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβόνας (1 Δεκεμβρίου 2009), το Γραφείο της Αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσκάλεσε εκλεκτούς ανθρώπους και σημαντικές φωνές, που συμμετέχουν εδώ και πολλά χρόνια στον προβληματισμό για το μέλλον της Ευρώπης, να τοποθετηθούν, ο καθένας από την πλευρά του, πάνω στο ρόλο της θρησκείας και ειδικότερα της Εκκλησίας, αλλά και άλλων συστατικών στοιχείων που συνθέτουν την ευρωπαϊκή πολιτιστική πραγματικότητα, στην προσπάθεια για την οικοδόμηση της ενωμένης Ευρώπης-τόπο συνάντησης διαφόρων πολιτισμών και αντιλήψεων.

Το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας αυτής είναι η έκδοση ενός συλλογικού Τόμου, στον οποίο συμμετέχουν με άρθρα τους είκοσι δύο συνεργάτες προερχόμενοι από τον εκκλησιαστικό, τον πολιτικό και τον ακαδημαϊκό χώρο. Από την θεματολογία αυτής της εκδοτικής προσπάθειας μπορούμε να ξεχωρίσουμε έναν πρώτο γενικό προβληματισμό σχετικά με τα ευρωπαϊκά δρώμενα και τη Συνθήκη της Λισσαβόνας (Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανής Δανιήλ και Δρ Πάνος Παναγιωτόπουλος), την επισήμανση της αναγκαιότητας του διαπολιτισμικού διαλόγου στην αντιμετώπιση ποικίλων κοινωνικών προβλημάτων (Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ταλλίνης και πάσης Εσθονίας Στέφανος, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, καθηγητής Πέτρος Βασιλειάδης, καθηγητής Βασίλειος Γιούλτσης, καθηγητής Βασίλειος Μακρίδης, Δρ Κωνσταντίνος Ζορμπάς), την αναφορά στην πνευματική διάσταση της Ευρώπης και στις αξίες που είναι ανάγκη να διέπουν την ευρωπαϊκή πολιτιστική πραγματικότητα (Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος, Καρδινάλιος Τωράν, Καρδινάλιος Ραβάζι, Καρδινάλιος Σπίντλικ, Πανοσιολογιώτατος καθηγητής Γρηγόριος Παπαθωμάς, καθηγητής Ανδρέας Ρικκάρτι) και την υπογράμμιση του ρόλου της Παιδείας (Ανδρούλα Βασιλείου, Επίτροπος αρμόδια για την εκπαίδευση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και 'Αννα Διαμαντοπούλου, Υπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων).

Τέλος, πολιτικοί γνωστοί από την δράση τους και τον θεσμικό τους ρόλο σε διάφορους τομείς τοποθετούνται πάνω στη σημασία της προώθησης του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων που ζουν στην πολυπολιτισμική Ευρώπη (Χοσέ Μανουέλ Μπαρόσο, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μαριέττα Γιαννάκου, Ευρωβουλευτής, ’ννα Καραμάνου, πρώην Ευρωβουλευτής). Τα κείμενα που περιλαμβάνει ο Τόμος αναδεικνύουν πάμπολλες πτυχές και αποχρώσεις του ρόλου των Εκκλησιών, των θρησκειών, της Παιδείας και της Πολιτικής γενικότερα στην Ευρώπη.

Η συλλογική αυτή προσπάθεια προβάλλει τον διάλογο ως εφαλτήριο το οποίο μας βοηθά να υπερβούμε τα όρια των ατομικών και των ομαδικών συμφερόντων και γίνεται το αντίδοτο στον άγονο και μυωπικό τοπικισμό που πάντα απειλούσε την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο με κατακερματισμό και μαρασμό. Ο διάλογος που προωθείται με τα σημαντικά κείμενα αυτού του Τόμου είναι μια ανταύγεια του πολιτιστικού πλούτου που διαθέτει η Ευρώπη, «που εδώ εκφράζεται ως μήνυμα ελπίδας και αυτό θέλουμε να μοιρασθούμε με τους αναγνώστες μας» όπως σημειώνει, μεταξύ άλλων, στο προλογικό σημείωμά του, ο Μητροπολίτης Αχαΐας Αθανάσιος, εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.